Han Busio

Het biologisch leven is volstrekt onzinnig en op aarde zijn niet alle taferelen even verheffend. Een ongekende kloof tussen arm en rijk (dat gevoed wordt door een eveneens ongekende heb- en graaizucht door al dan niet gekozen heersers/leiders) en een klimaat dat letterlijk snakt naar lucht zijn maar enkele van de Grote Bedreigingen.

Hoe kan een zacht, sociaal en vriendelijk mens nog zijn dagelijkse portie blijheid en tevredenheid bijtanken? Een interessante vraag, juist omdat dit blog veel gelezen zal worden door zachte, sociale en vriendelijke mensen 🙂

Het Hier & Nu is onvoldoende! 

Moet het leven en genieten gezocht worden in het Hier & Nu. Mij lijkt van niet, ook al schrijven vrijwel alle gelukscursussen en handboeken dat voor. Iemand die bijvoorbeeld naar de film gaat kiest bewust voor enkele uren in het DAAR EN ELDERS. Ook iemand die een soap op televisie volgt of naar het voetbal kijkt zal voldoening kunnen krijgen, ook al nam hij afstand van het Hier & Nu.

Kijken naar een film, kijken naar oude foto’s van vroeger, dromen over een nieuwe baan of een ander huis… het kan allemaal blijheid en tevredenheid opleveren.

Komt dit misschien omdat het verstrooiingen zijn waarmee mensen proberen te ontvluchten uit hun eigen werkelijkheden? Dat zou goed kunnen, maar wat is daar mis mee?

Je hoeft niet enkel het Hier & Nu op te snuiven om je goed te voelen. Doe wat je graag doet. En doe iedere dag iets waar je de rest van de dag een goede herinnering aan hebt.

Waar het om draait in  je zoektocht naar blijheid en tevredenheid: relativeren. Relativeer je problemen. Relativeer je eigen rol in deze wereld. Je bent een nul temidden van vele andere nullen in deze wereld. De honger in de wereld is niet jouw verantwoordelijkheid, als nul kun je niet meer doen dan je visie uitdragen. Remco Campert schreef er een prachtig gedicht over: ‘Notitie’.

Ik zag een jongetje zitten

Zie het uitdragen van je visie als een steen die je verlegt in een rivier: de stroom zal nooit meer hetzelfde zijn, maar veel impact heeft het verder niet. Kom je ooit in de gelegenheid iets structureler bij te dragen aan een betere wereld, dan doe je dat natuurlijk. Maar tot die tijd kun je beter bezig zijn met achterhalen waar op een simpele wijze persoonlijke blijheid en tevredenheid geoogst kunnen worden.

Denken kan gevaarlijk zijn! 

Heb je saai werk en verder geen ambities? Ook dan ligt tevredenheid voor het grijpen! Je gedachten dwalen tijdens het werk af en die gedachten brengen je vaak naar het verleden of naar de toekomst. Ben wel kritisch op je gedachten. Negatieve of onprettige gedachten moet je zoveel mogelijk uit de weg gaan.

Denken is handig voor je werk en je planning, maar verder vaak zinloos en soms ronduit gevaarlijk.
Genieten en denken gaan vrijwel niet samen. Genieten doe je met je hart en denken doe je met je hoofd.

Geniet van je gedachten, maar sta niet toe dat ze overgenomen worden door negatief denken. Dit wil bijvoorbeeld wel eens gebeuren met een persoon die in bed ligt en de slaap niet kan vatten. Naarmate de moeheid voortschrijdt verliest het denken ook nog eens alle structuur. Het is dan tijd om even op te staan en de aandacht te verleggen.

Ik had op een middag nogal wat stress van mijn werk en ging op een terrasje koffie drinken. Terwijl mijn koffie in aantocht was kon ik de gedachte aan mijn werk niet zomaar loslaten. Er ontstond een negatieve denkspiraal. Het denken was destructief en negatief geworden. Zoiets is ernstig, maar is er gelukkig een eenvoudige remedie: je aandacht verleggen, net zoals de slapeloze die beter even kan opstaan en wat gaat wandelen. Ik hoefde zelf niet op zoek naar een andere werkelijkheid, want voor mijn ogen ontspon zich iets heel leuks. Een groep kinderen kreeg in de buitenlucht een les “bewegen op muziek”. De muziek was prettig swingend, de kinderen genoten en ook de gymnastieklerares genoot zichtbaar van haar werk. Meer dan een half uur keek ik naar puur plezier, naar de schoonheid van bewegen, naar blije en leuke mensen. Er verzamelden zich meer toeschouwers en iedereen was ontspannen en blij. Toen de les voorbij was merkte ik dat mijn eigen stress voorbij was. Ik was door het onverwachte schouwspel op andere gedachten gebracht en dat had goed gewerkt!

Om blij en tevreden te zijn is het af en toe dus nodig om je gedachten te verleggen. Daarvoor bestaan ideale plekken, gebruik die plekken! Een park, een bos, een kinderboerderij, een goed boek, fijne muziek.

Zeker in een bos moet je kijken waar je je voeten plaatst en wordt er echt wel een beroep gedaan op jouw voortdurende attentie. Malen of negatief denken is dan vrijwel onmogelijk.

Je kunt ook tevredenheid tanken in een museum, of in een zwembad of sauna of op de tribune bij een sportwedstrijd. Wat dacht je trouwens van zelf sporten? Of van een goede scheerbeurt voor de spiegel?

Zie blijheid en tevredenheid als een lichtknop die je zelf aan en uit kunt doen. Naar keuze. Blijf je liever hangen in negatieve emoties of kies je ervoor om eens goed rond te kijken, rond te horen, rond te voelen? Loslaten is het toverwoord voor wie bevrijd wil worden.

Onderzoek wees uit dat mensen met een huisdier gelukkiger zijn. Dat zou er mijns inziens best wel eens mee te maken kunnen hebben dat een huisdier zijn baasje al snel dwingt tot wat aandacht.
Hetzelfde onderzoek liet zien dat kleine activiteiten, zoals boodschappen doen, tevredenheid stimuleren.

De zin van het leven is de zin in het leven. 

Is het leven dan werkelijk niet groter of meer verheffend? Ik vrees van niet. Voor hen die zichzelf belangrijk vinden is dat natuurlijk geen fijne boodschap. Maar het is niet anders! Het leven is een optelsom van dagen, zonder biologisch doel. We moeten het hier zien te rooien met elkaar. We hebben prachtige dingen ontwikkeld, van kunst en architectuur tot wetenschap en technologie, maar we hebben ook een grote vuilnisbelt gecreëerd. Het leven is waanzinnig en absurd.

Mijn visie: de zin van het leven is de zin in het leven. De zin in het leven wordt krachtiger naarmate er een grotere bereidheid is die zin te delen met anderen. Zodra die zin over is of zodra er niet meer gedeeld kan worden, kan de stekker er net zo goed uit.

Kinderen hebben weinig last van gevaarlijk denken omdat ze constant verwonderd zijn over wat ze zien, horen en voelen. Ze hoeven zich daarvoor niet in te spannen. Wij moeten ons wel inspannen. Wij moeten actief op zoek naar heilzame verwondering en bewondering. Hoe meer we oefenen, hoe beter we het gaan beheersen en hoe meer zin we in het leven krijgen of houden.

Eet je bord niet in recordtempo leeg op de bank voor TV, maar eet met volle aandacht, ook als het eten niet direct jouw aandacht vraagt. Neem de tijd en let eens op kleur, op geur, op smaak. Trek een glimlach, trek je sportkleren aan, maak eens een heerlijke maaltijd, zoek op YouTube naar het mooiste muzieknummer dat je kent, verwonder je over de schoonheid van je partner of de fijne eigenschappen van je vrienden, ouders of kinderen. Schrijf een brief of bel een leuk persoon.

Blijheid en tevredenheid zijn dichterbij dan je denkt! Je moet gewoon wat handiger worden in het bedienen van het schakelknopje. Dat is heel zinvol.

Het besef dat het leven eindig is, kan een positieve invloed hebben op het dagdagelijkse genieten. Ouderen en zieken zijn daarom vaak opvallend goed in staat te genieten van iedere dag. Zij plukken de mooie momenten als een kostbare bloemetjes, kijken met tevredenheid of relativering terug op vroegere tijden en stellen geen hoge doelen meer.

Het is niet nodig om eerst oud of ziek te worden voordat je echt goed kunt relativeren. Wat wel handig is: eens goed nadenken over het eigen sterven en er niet langer voor weglopen. Zodra je in staat bent het eigen sterven te accepteren en te zien als een liefst feestelijke bekroning op je leven, kun je de dagen en jaren die je voor de boeg hebt nog intenser benutten. Je hebt dan de dood overwonnen en hoeft alleen nog maar bezig te zijn met het invullen van je tijd op aarde.

Dit blog is bedoeld om je vertrouwd te maken met het sterven, het te leren zien als iets positiefs en het te omarmen als een goede vriend. Dat is niet zo moeilijk. De truc is het oproepen van de juiste associaties. Je zult dan zien dat de dood rechtvaardig/sociaal is en trouwens ook nodig voor de ontwikkelingen van de soort. Maar ook leer je dat je eigen sterven mooi zal kunnen zijn. Je ziet het niet langer als iets engs, maar als het absolute hoogtepunt van je leven, waarin je met een glimlach afscheid neemt van het Bizarre Toneelstuk op aarde.

De dood is een leermeester die ons vertelt dat het leven eindig is en dat we daarom geen tijd moeten verknoeien aan onnodige stress of op een negatieve focus op het verleden of de toekomst. De gouden regel: alles wat je op een dag doet moet een dierbare herinnering blijven voor de rest van de dag.

Heb geen angst voor je enige zekerheid, de dood. Het eigen sterven maakt de cirkel rond. Verdiep je met behulp van dit blog in de schoonheid en warmte van het sterven. Besef ook dat het leven een Grote Zinloze Grap is. Geniet van al het moois en lach om de waanzin en onzin die je onderweg tegenkomt. Neem je verantwoordelijkheden waar mogelijk, maar laat rampspoed aan je voorbij gaan als je er zelf geen invloed op kunt uitoefenen. Haal dan je schouders op.

Wetenschappers zijn het erover eens dat het leven puur toevallig is ontstaan en in biologische zin volstrekt zinloos is. Sociologisch en cultureel is het leven echter zeker niet zinloos! Integendeel, het is een bron van fijne gevoelens. Pluk de dag en neem je nu vast voor om straks voldaan en tevreden te sterven. Dat is een hele zorg minder!

Leef met plezier, bewonder en verwonder en zuig het leven op. Niet iedere dag hoeft een feest te zijn, maar haal zoveel mogelijk plezier uit het leven. Ook op je laatste dag. Laat achterblijvers niet zitten met rare begrafeniswensen, maar laat hen merken dat je een vrolijke begrafenis prefereert. Dat je eigenlijk vindt dat het volmaken van jouw leven reden zou moeten zijn om te feesten en niet om te treuren. Ook voor de achterblijvers, die immers een prachtig cadeau krijgen: een fijne herinnering aan de persoon die jij was.

Het sterven van je geliefden en het sterven van jezelf is onderdeel van het Bizarre Toneelstuk waarin pure gemeenheid/onrechtvaardigheid en warme medemenselijkheid ook zomaar wat ingrediënten zijn. Een Bizar Toneelstuk waarin jij toch maar mooi acteur en toeschouwer mag of mocht zijn! Toon je dankbaarheid door verstandig om te gaan met je lichaam en met je geest. Zorg daar goed voor! De tijd die je op aarde beleeft is je enige tijd. Koester de uren, koester de dagen, koester de jaren.

Kom vrij van je angsten en omarm de dood nu vast als een goede vriend die ooit op bezoek komt. Dat is niet voor iedereen even makkelijk. Wie van zichzelf denkt dat hij belangrijk is zal de dood nooit willen accepteren. Hij kan zich geen wereld voorstellen zonder zichzelf. Net als de koningen in het oude Egypte, die via hun piramides onsterfelijkheid nastreefden, zal ook hij tijdens zijn leven werken aan zo mooi mogelijke nalatenschappen. Een dikke erfenis, een zelfgeschreven blog, een portretschilderij. Het zijn zomaar wat voorbeelden van pogingen die mensen ondernemen om zo lang mogelijk herdacht te worden.

Een aardige oefening om te weten hoe onbelangrijk je bent: jezelf wegdenken. 

Concentreer je goed en denk je zelf eens even helemaal WEG. Alles en iedereen is er nog, maar jij niet meer. Je ziet dan dat jouw afwezigheid niets verandert aan de wereld en dat alle spullen nog steeds op dezelfde plaats staan. Enkel de stoel waar je op zit is leeg. Je was dus niet echt belangrijk voor deze wereld en dat besef is misschien even een hard gelag. Maar als je erover nadenkt is het een hele opluchting. Het valt dan immers ook wel mee met je verantwoordelijkheden en taken.

Zou een jonge moeder die weet dat ze niet lang meer leeft zichzelf ook onbelangrijk moeten vinden en de dood verwelkomen? Het is even slikken, maar ook zij is niet belangrijk in het grote geheel. Ze zou dit moeten beseffen om haar sterven te vergemakkelijken. Haar kinderen komen er straks heus wel en deze kinderen zullen haar sterven later beschouwen als een belangrijke mijlpaal in hun leven, maar niet meer dan dat. Zo gaat het altijd met achterblijvers. Hun verdriet is groot, maar tijdelijk. De pijn maakt al snel plaats voor de mooiste en warmste herinneringen en zo ontwikkelt het leven zich verder.

Amerikaans onderzoek heeft aangetoond dat het sterven vrijwel altijd harmonieus en sereen verloopt. Er is zelden sprake van opstandigheid, de meest warme en medemenselijke gevoelens komen boven.

Is mijn blog een oproep om die mooie dood, die goede vriend, dan maar wat dichterbij te halen?

Nee, integendeel. Leef prettig en makkelijk. Gun je lichaam en geest voldoende rust, neem je verantwoordelijkheden, koester je sociale omgeving en help anderen indien mogelijk. Pluk je dagen en uren als kostbare bloemetjes. Ben ook tevreden als het allemaal eens wat tegenzit. Ben zelfs tevreden als het enorm tegenzit en de dood voor de deur staat. Het leven zit er dan op en de show gaat verder zonder jou. So what?